التقابل اللغوي بين اللغات العربية والتركية والكردية على صعيدي المسند والمسند إليه

Abstract

Bu çalışma, müsned ve müsnedün ileyh bağlamında Arapça, Kürtçe ve Türkçe dil karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu üç dilin her birinin ayrı dil ailelerine mensup olması çalışmanın ayırıcı vasıflarındandır. Araştırma karşıtsal dil metoduna dayanmakta böylece mezkur üç dilde müsned ile müsnedün ileyh kavramlarını karşılaştırmalı dilbilimsel perspektiften açıklamaktadır. Araştırma önsöz, giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde Arapça, Kürtçe ve Türkçe hakkında bilgi verilerek, karşıtsal dilbilim kavramının izahatı yapılmıştır. İkinci bölüm mezkur dillerde müsned ve müsnedün ileyh kavramlarının karşıtsal dilbilim açısından tanımlarını içermektedir. Üçüncü bölümde; öngörülen dilsel problemlere sunulan çözümlerin yanında bahsi geçen dillerin, müsned ve müsnedün ileyh kavramları özelinde, benzerlik ve farklılıklar ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise ulaşılan neticelerin ve çalışma ile ilgi önerilerin bir özeti sunulmaktadır. Araştırmanın öne çıkan sonuçları şu şekildedir: Arapçada müsnedün ileyh çeşitlilik arz etmektedir. Nitekim müsnedün ileyh mübteda, fail veya naibu'l-fail olabilir. Aynı şekilde müsnedin de farklı kısımları vardır. Bunlar haber, fiil ya da fiilin işlevini gören bazı isimlerdir. Burada hem mübteda hem de haber aslî veya mensûh olabilirler. Buna karşılık Kürtçede müsnedün ileyhe 'kirde' Türkçede ise 'özne' denilmektedir. Müsned ise Kürtçede 'pêveber', Türkçede 'yüklem' kavramlarına tekabül etmektedir. müsned Müsned ve müsnedün ileyh her üç dilde de cümlenin temel unsurları kabul edilmekte olup tekillik, ikillik ve çoğulluk açısından farklı formalarda kullanılabilir. Ayrıca bu ikisi yine her üç dilde belirli ya da belirsiz olabileceği gibi basit veya bileşik kelimelerden de oluşabilir. Bunlar üç dilin ortak özellikleridir. Arapça irab ve bina, çekimlerin ikil formlarının bulunması, çoğul çekimlerin salim ve kırık şeklinde ikiye ayrılması vb. dilsel başka hususiyetler açısından diğer iki dilden ayrılmaktadır. Keza hem Arapça hem de Kürtçe dillerinde müsned ve müsnedün ileyh eril ve dişil özellikler gösterir. Bu açıdan bu diller Türkçeden farklıdır. Nitekim Türkçede eril-dişil ayırımı yoktur. Çalışma araştırmacıların ikinci dil olarak Arapça öğretimi ile ilgili modern araştırma konularını bulabilmelerinin yolunu açabilecek bir takım tavsiye ve araştırma önerileri ile son bulmaktadır.

This research aims to contrast between the Arabic, Turkish and Kurdish languages, with respect to subjects and predicate The importance of the research lies in its taking into account three languages belonging to different language families. The first is the Arabic language, which belongs to the family of Hamitic Semitic languages. The second is the Turkish language, which belongs to the Ural-Altaic family of languages. The latter is the Kurdish language, which belongs to the Indo-European family of languages. The Research follows a contrastive methodology, thus, it describes the subjects and predicate in the Arabic, Turkish and Kurdish languages from the perspective of linguistic contrastive. Then it establishes the similarities and differences with regards to the subject and predicate in every language. The information gained especially the description of the subjects in the three languages leads to many contrastive which can be summarized as follows: The Arabic, Turkish and Kurdish languages agree that the subject and predicate are the main elements in each language on the same importance, thus it is not possible to dispense of in it any manner. The study concludes with some recommendations and research proposals that may pave the way for researchers to find modern research topics related to teaching and learning Arabic as a second language.