Silvanlı Şâfiî Fakih Ebû Bekr Eş-Şâşî El-Fârikî’nin Hilyetü’l-Ulemâ Fî Marifeti Mezâhibi’l-Fukahâ adlı eseri üzerine bir inceleme

Abstract

İslam medeniyetinin öncü şehirlerinden biri olan Âmid (Diyarbakır) havzası başta fıkıh olmak üzere pek çok İslamî ilmin gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Mervânîlerin hüküm sürdüğü Meyyâfârikîn’de başlangıçta Hanbelî ve Mâlikî mezhebi baskın konumdayken Abbasi halifelerinin desteğiyle zamanla Şâfiî mezhebi hâkim mezhep konumuna yükselmiştir. Özellikle Ebû Nasr Nasruddevle Ahmed b. Mervân zamanında Şâfiî fakihi Ebû Abdullah Muhammed b. Beyân el-Kâzerûnî’nin Diyarbekir’e gelerek medreselerde Şâfiî fıkhını okutması, mezhebin bölgede yayılmasına önemli katkılarda bulunmuştur. İnceleme konumuz olan Ebû Bekr eş-Şâşî el-Fârikî de el-Kâzerûnî’nin ilim halkasında yetişen önemli Şâfiî fakihlerdendir. Şâşî el-Fârikî bir müddet sonra doğup yetiştiği Meyyâfârikin’den ayrılarak dönemin en önemli ilim merkezi olan Bağdat’a gitmiş, burada müderrislik ve Şâfiî mezhep reisliğini üstlenmiştir. Yetiştirmiş olduğu öğrenciler ve kaleme aldığı eserlerle Şâfiî fıkhının gelişimine önemli hizmetlerde bulunan Şâşî el-Fârikî kadim medeniyet havzalarından Meyyâfârikî’nin yetiştirmiş olduğu önemli simalardandır. Tebliğimizde Fârikînin Hilyetü’l-Ulemâ fî Ma‘rifeti Mezâhibi’l-Fukahâ isimli eseri merkeze alınarak bir değerlendirme yapılmıştır