Şubesiz dijital bankacılık ve Türk bankacılık sektörü için öneriler

Abstract

2000’li yıllardan itibaren yaşanan hızlı dijitalleşme süreci bankacılık sektörü müşterilerinin beklentilerini değiştirmekte ve geleneksel bankacılık sistemi bu beklentileri karşılamada yetersiz kalmaktadır. 2008 yılında yaşanan küresel finans krizinin ardından büyük ölçekli geleneksel bankalara karşı olan güven sarsılmış ve bunu fırsat olarak gören bazı girişimciler tarafından şubesiz dijital bankalar (Neobanklar) kurulmuştur. Hızlı bir şekilde geniş müşteri kitlelerine ulaşmayı başaran bu yeni nesil bankacılık modeli Türk bankacılık sektörünün de dikkatini çekmiş ve 2021 yılında BDDK tarafından hem uzaktan kimlik tespiti ile müşteri edinimi hem de şubesiz dijital bankacılık lisansı hakkında yönetmelikler yayımlanmıştır. Şubesiz dijital bankacılık ile ilgili literatürde çok az sayıda çalışma bulunmakla birlikte ulusal düzeyde yapılan çalışmaların yok denecek kadar az sayıda olduğu gözlenmektedir. Bu çalışmanın şubesiz dijital bankacılık konusunda literatürdeki boşluğu doldurması ve şubesiz dijital bankacılık konusunda Türk bankacılık sektörüne ışık tutması amaçlanmaktadır. Bu amaçla çalışmada, şubesiz dijital bankacılık kavramı hakkında literatür incelemesi yapılmış, Türk bankacılık sisteminin daha önce uyguladığı dijitalleşme uygulamaları ve uygulanmaya başlanan uzaktan kimlik tespiti ile müşteri edinimleri analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren geleneksel bankalara, sektöre yeni katılacak şubesiz dijital bankalara ve yapılacak yeni çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

The rapid digitalization process that has been experienced since the 2000s is changing the expectations of the banking sector customers and the traditional banking system is insufficient to meet these expectations. After the global financial crisis in 2008, the trust in large-scale traditional banks was shaken and branchless digital banks (Neobanks) was established by some entrepreneurs who saw this as an opportunity. This new generation banking model, which managed to reach large customer bases quickly, also attracted the attention of the Turkish banking sector, and in 2021, on both customer acquisition with remote identification and branchless digital banking license regulations were published by the BRSA. Besides there are very few studies in the literature on branchless digital banking, it is observed that there are little to none studies at the national level. It is aimed that this study fills the gap in the literature on branchless digital banking and sheds light on the Turkish banking sector on branchless digital banking. For this purpose, in this study, literature review about the concept of branchless digital banking has been made, digitalization applications that the Turkish banking system has applied before and customer acquisitions with remote identification, which has started to be implemented, are analyzed. As a result of the analysis, suggestions were made for traditional banks operating in the Turkish banking sector, branchless digital banks that will join the sector and new studies to be done.