Akbaş, Halit2015-01-152015-01-152015https://hdl.handle.net/11468/662ÖZET Bu çalısmada; Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Kliniginde kronik aktif hepatit B tanısı konmus, interferon alfa-2a ve interferon alfa-2b tedavisi uygulanacak olan hastaların prospektif olarak, tedavi öncesi ve tedavi sonrası kromozomal anomali, mitotik indeks ve p53 geni kodon 72 polimorfizmi yönünden degerlendirilmesi ve kontrol grubu ile karsılastırılması amaçlanmıstır. Bu amaçla 58 kronik aktif hepatit B hastası, uygulanan interferon tedavisine göre iki alt gruba ayrılarak; tedavi öncesi ve tedavi sonrası kromozom analizi ve mitotik indeks yönünden değerlendirilmişlerdir. Hastaların yas, cinsiyet, sigara ve alkol kullanım kriterleri ile uyumlu ilaç kullanmamış 30 saglıklı bireyden olusturulan kontrol grubu da kromozom analizi ve mitotik indeks yönünden degerlendirilmistir. P53 geni kodon 72 polimorfizmi için ise; tedavi öncesi bütün hastalar ve kontrol bireyleri PCR-RFLP teknigi ile analiz edilmislerdir. Kronik aktif hepatit B'li hastaların lenfosit kültürlerinde tedavi öncesi görülen kromozomal anomali ortalamasının kontrol grubuna oranla istatistiksel olarak anlamlı oranda yüksek (P<0.05), mitotik indeksin ise düsük (P<0,001) oldugu saptanmıstır. nterferon alfa-2a ve interferon alfa-2b tedavisine baslanmadan önce ve altı aylık tedavi süreci sonrasında mitotik indeks ve kromozomal anomali yönünden yapılan inceleme sonucunda istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadıgı tespit edilmistir (P>0,05). Kronik aktif hepatit B'li hastalarda ve saglıklı kontrol bireylerinde p53 kodon 72 polimorfizmine bakıldıgında; kontrol grubuna oranla hasta grubunda homozigot prolin genotipinin daha sık oldugu, homozigot arjinin genotipinin daha seyrek oldugu, heterozigot sıklıgının ise farklı olmadıgı görülmüstür. Hasta ve kontrol gruplarının genotip dagılımlarındaki bu farklılıgın istatistiksel açıdan anlamlı oldugu saptanmıstır (p<0.05). Gerek HBV'li hastalarda gerekse saglıklı populasyonlarda hepatosellüler karsinom'un gelisme riski ile iliskili oldugu düsünülen homozigot prolin genotipine sahip hasta ve kontrol bireylerinin lenfosit kültürlerindeki kromozomal anomali oranının, diger genotiplerde (Arg/Pro ve Arg/Arg) görülen kromozomal anomali oranına göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek oldugu tespit edilmistir (p<0,05). Mitotik indeks ortalamaları arasında ise hasta ve kontrol grupları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadıgı saptanmıstır (p>0.05). Çalısma sonunda elde edilen bulgular, Kronik aktif hepatit B'li hastaların lenfosit kültürlerinde kontrol grubuna oranla kromozomal anomali oranının yüksek, mitotik indeksin ise düsük oldugu, hastalara uygun dozda uygulanan interferon alfa tedavisinin ise bu açıdan herhangi bir etkiye yol açmadıgı kanısını uyandırmıstır. P53 geni kodon 72 polimorfizmi yönünden homozigot prolin genotipi oranının, kontrol grubunda düsük çıkmasına karsın hasta grubunda yüksek çıkması ve bu genotipe sahip bireylerde kromozomal anomali oranının da yüksek olması, kronik aktif hepatit B' ye yakalanmada bu varyantın bir risk faktörü olarak degerlendirilebilecegi sonucunu dogurmustur. Daha hacimli çalısmalarla bu sonuçların desteklenmesine gereksinim vardır. Ayrıca yapmayı planladıgımız bu çalısmalarda p53 geni kodon 72 polimorfizmi ile hastalıgın prognozu iliskisinin de özenle dikkate alınması düsünülmektedir. Anahtar sözcükler: hepatit B, kromozomal anomali, mitotik indeks, p53 geni, kodon 72 polimorfizmi.ABSTRACT In this study, we aimed to prospectively evaluate the patients, diagnosed earlier with active hepatitis B in the Clinic of Gastroenterology, Medical Faculty, Dicle university and to receive interferon alpha-2a and interferon alpha-2b therapies, in terms of pre-and post-treatment choromosomal abnormality, mitotic index and p53 gene codon 72 polymorphism and compare the findings with controls. To that end a total of 58 patients with chronic active hepatitis B were divided into two subgroups, depending on the interferon therapy given. They were evaluated in terms of pre-and post-treatment chromosome analysis and mitotic index. In addition, the controls that consisted of 30 healthy subjects who were consistent with patients, age, sex, smoking and alcohol habits and who had not used medicine, were also assessed for chromosomal analysis and mitotic index. For p53 gene codon 72 polymorphism, all the patients and subjects in the control group were analysed prior to the treatment by PCR-RFLP technique. It was determined that the average value of choromosomal abnormality seen in lymphocyte cultures of patients with chronic active hepatitis B statistically was significantly higher than controls (p<0.05), whereas mitotic index was lower(p<0.001). As a result of analyses performed before starting the treatment with interferon alpha-2a and interferon alpha-2b, and at the end of the treatment that lasted 6 months, it was determined that there was not any significant difference in terms of mitotic index and choromosomal abnormality (p>0,05). When p53 gene codon 72 polymorphism was checked in patients with chronic active hepatitis B and healthy controls, it was observed that homozygous prolin genotype was more common in patients with respect to controls, homozygous arginine frequency was rarer and that heterozygote frequency was not different. It xi was determined that this differentiation in genotype distributions of patients and controls was statistically significant (p<0,05). Both in patients with HBV and in healthy populations, the rate of choromosomal abnormality in lymphocyte cultures of controls and patients possessing homozygous prolin genotype which is considered to be related to hepatocellular carcinoma risk was found to be significantly higher than choromosomal abnormality rate seen in the other genotypes (Arg/Pro and Arg/Arg) (p<0,05). It was also observed that there was not any significant difference between patients and controls for mitotic index rates ( p>0,05). The findings optained as a result of the study have aroused the conviction that choromosomal abnormality rate was higher in lymphocyte cultures of patients wit chronic active hepatitis B with respect to controls, while mitotic index was lower, and therefore, interferon alpha therapy applied at proper doses has not led to any effect in this respect. The fact that homozygous proline genotype rate was found to be low in control group in terms of p53 gene codon 72 polymorphism, though high in patient group and that choromosomal abnormality rate was high in individuals possessing this genotype has led to the conclusion that this variant could be considered a risk factor for development of chronic active hepatitis B. More extensive studies are required to support these findings. Moreover, in those studies that we have planned to conduct, the relationship between p53 gene codon 72 polymorphism and prognosis of the disease is alsothought to be take into account carefully. Keywords: hepatitis B, Chromosomal anomaly, mitotic index, p53 gene, polymorphism.trinfo:eu-repo/semantics/closedAccessTıbbi biyolojiHepatit BKromozomal anomaliMitotik indeksp53 geniKodon 72 polimorfizmiHepatitis BChromosomal anomalyMitotic indexp53 genePolymorphismDoctoral Thesis