Yıldız, Hatip2024-04-242024-04-2420120255-06442822-342Xhttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/168257https://hdl.handle.net/11468/26857Bu çalışmada; gerek Osmanlı öncesinde, gerekse Osmanlı döneminde önemli bir eğitim merkezi olan ve çok sayıda ilmi şahsiyetin yetiştiği Cizre kazasında açılan medreselerden özetle bahsedildikten sonra, taşrada yenileşme döneminin başlangıcı olarak kabul edilen 1870li yıllardan itibaren Cizrede açılan Kaza Maarif Meclisi, sıbyan, ibtidai ve rüşdiye mektebleri ile Protestan mektebleri ve Müslümanlarca açılan mekteblerin ekonomik kaynakları ayrıntılı olarak anlatıldı. Çalışmanın hazırlanmasında, Başbakanlık Osmanlı Arşivinin çeşitli tasnifleri ile Devlet Salnamesi, Diyarbakır Vilayet Salnamesi, Maarif Salnamesi, Diyarbekir Gazetesi ve çeşitli araştırma eserlerden faydalanıldı. Eldeki kaynaklar üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda, Diyarbekir vilayeti dahilinde önemli bir konuma sahip olan Cizre kazasında, bütün maddi imkânsızlıklara rağmen, Osmanlı yenileşme döneminde önemli okulların açıldığı tespit edildi. Ancak, kaza nüfusu ve okul çağına gelen çocuk sayısı dikkate alındığında, modern sıbyan ve ibtidai mektebi sayısının yetersiz olduğu ve bunun bizzat Maarif Nezaretince saptandığı anlaşıldı.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessArticle99198177194168257