Bayram, Şilan ÇiçekBaşbağ, SemaYalınkılıç, Nazlı Aybar2025-02-042025-02-042024Bayram, Ş. Ç., Başbağ, S. ve Yalınkılıç, N. A. (2024). Diyarbakır ekolojik şartlarında farklı organik içerikli gübreler ile yetiştirilen keten (Linum usitatissimum L.) çeşitlerinin bazı besin bileşenlerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(2), 197-209.2146-46932458-9330https://dergipark.org.tr/tr/pub/dufed/issue/85230/1544243https://hdl.handle.net/11468/29416Fonksiyonel bir gıda olarak kabul edilen keten tohumunun önemi, besin değerinin yüksek olması ve kullanım alanının çeşitliliği gibi nedenlerden dolayı giderek artmaktadır. Bu araştırmada, farklı organik gübreler kullanılarak yetiştirilen keten çeşitlerinin, bazı teknolojik özelliklerini kapsamlı bir şekilde değerlendirmek amaçlanmıştır. Diyarbakır ekolojik şartlarında iki yıl (2022, 2023) süre ile yürütülen çalışmada, Kara Kız, Sarı Dane ve Beyaz Gelin keten çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Denemede, hayvan gübresi, deniz yosunu, hümik asit ve solucan gübresi kullanılmıştır. Çalışma, Dicle Üniversitesi İyi Tarım Uygulamaları sahasında, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseni uyarınca 4 tekerrürlü olacak şekilde yürütülmüştür. Deneme bulgularına göre; ham yağ oranının 2022 yılında % 32,05-36,12 ve 2023 yılında % 32,37-36,49 arasında değiştiği, protein oranının 2022 yılında %.23,29-24,67, 2023 yılında %23,11-24,18 arasında değiştiği, kül oranının 2022 yılında %3,22-3,32 ve 2023 yılında % 3,29-3,48 arasında değiştiği, karbonhidrat oranının 2022 yılında % 8,67- %8,90 ve 2023 yılında % 8,72- % 8,92 arasında değiştiği, nem oranının 2022 yılında % 6,85- %7,14 ve 2023 yılında % 6,83- % 7,17 arasında değişim gösterdiği saptanmıştır. Organik içerikli gübrelemenin ketende kalite parametrelerinde olumlu etki yaptığı, kullanılan gübre yöntemi bakımından solucan gübresi ve hayvan gübresinin diğer gübrelere kıyasla daha iyi sonuçlar verdiği saptanmıştır. Çeşit yönünden Beyaz Gelin çeşidinin bölgede tercih edilmesi önerilmektedir.The importance of flaxseed, which is considered a functional food, is increasing due to its high nutritional value and variety of usage areas. The aim of this research is to comprehensively evaluate some technological properties of flax varieties grown using different organic fertilizers. The trial was carried out for two years (2022, 2023) in Diyarbakır ecological conditions. Kara Kız, Sarı Dane and Beyaz Gelin flax varieties were used as materials in the study. In the trial, animal manure, seaweed, humic acid and worm compost were used as organic fertilizer varieties. The study was carried out in the Good Agricultural Practices field of the Dicle University according to the split-plot trial design in randomized blocks with 4 replications. According to the research results; It was determined that the oil ratio varied between 32.05-36.12% in 2022 and 32.37-36.49% in 2023, and the protein ratio values varied between 23.29-24.67% in 2022 and 23.11-24.18% in 2023 the ash ratio varied between 3.22-3.32% in 2022 and 3.29-3.48% in 2023, the carbohydrate ratio varied between 8.67-8.90% in 2022 and 8.72-8.92% in 2023, the moisture content varied between 6.85-7.14% in 2022 and 6.83-7.17% in 2023.. In general, it was determined that organic fertilization had a positive effect on the quality parameters in flax, and that worm manure and animal manure were mostly better results in flax cultivation as the fertilizer method used. It is recommended that the Beyaz Gelin flax variety be preferred in the region.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessKetenLinum usitatissimum L.Organik gübreYağ içeriğiProtein oranFlaxOrganic manuDiyarbakır ekolojik şartlarında farklı organik içerikli gübreler ile yetiştirilen keten (Linum usitatissimum L.) çeşitlerinin bazı besin bileşenlerinin belirlenmesiDetermination of some nutritional components of flax (Linum usitatissimum L.) varıeties grown with different organic fertilizers in Diyarbakır ecological conditionsArticle132197209