Yıldız, Ahmet ŞenerAltın, Oğuz2023-03-132023-03-132022Yıldız, A. Ş. ve Altın, O. (2022). Erzincan ili süt sığırcılığı işletmelerinde postpartum dönem klinik mastitis insidensi ve insidense etkili bazı faktörler. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11(2), 248-256.2146-717X2146-7188https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1145227https://hdl.handle.net/11468/11379https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1145227Bu araştırma; Erzincan ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinde postpartum dönemin önemli endemik hastalıklarından biri olan klinik mastitis vakalarının insidensi ve bu insidensin bazı yetiştirici ve işletme özellikleri ile koruyucu hekimlik tercihlerine göre nasıl bir değişim gösterdiğini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın materyalini Erzincan il merkezine bağlı Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine üye 910 işletmeden rastgele seçilen 63 işletmenin 683 adet postpartum dönem verisi oluşturmaktadır. Postpartum dönem klinik mastitis insidensinin ağırlıklı ortalaması %10,68 olarak hesaplanmıştır. Bu insidensin ırklara göre dağılımı; Montofon ve melezi ırkta %6,20; Simental ve melezi %10,71; Holştayn ırkında %15,65 olarak hesaplanmıştır. Küçük ölçekli, kapalı tip barınak ve bağlı sisteme sahip işletmelerdeki ineklerde insidens oranları sırasıyla %13,29; %11,44; ve %12,12 olarak ortalamadan daha yüksek oranda olduğu ve farklılığın p<0,05 düzeyinde (anlamlı) olduğu tespit edilmiştir. Postpartum klinik mastitis insidensinin; düzenli CMT uygulamasının yapıldığı (%3,5), ücret karşılığında danışmanlık hizmetinin alındığı (%4,31), süt sığırcılığı eğitiminin alındığı (%7,39), sağım öncesi daldırma kabı uygulandığı (%8,77) işletmelerdeki ineklerde daha düşük seviyede olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Postpartum klinik mastitis insidensinin hedef insidens değeri %5 olarak hesaplanmış olup, mastitis kontrol yönteminde ihmal edilen hususların olduğu ve sakınılabilir kayıpların oluştuğu işletmelerdeki ineklerde insidensin ortalama %15,85 olduğu tespit edilmiştir.This study was conducted to determine the incidence of clinical mastitis cases, one of the endemic diseases of the postpartum period, in dairy cattle farms in Erzincan province and how this incidence varies according to some breeder and farm characteristics and preventive medicine preferences. A total of 683 postpartum period data from 63 enterprises were randomly selected from 910 animal enterprises members of the Erzincan Cattle Breeders Association. The weighted average of the incidence of postpartum clinic mastitis was calculated as 10.68%. The distribution of the mastitis incidence was calculated as percentage following 6.20% in the Montafon breed, 10.71% in the Simmental breed, and 15.65% in the Holstein breed. The incidences of mastitis in small-scale of herd sizes, closed barn type, and tie-stalls barn were 13.29%, 11.44% and 12.12%, respectively. Those percentages were higher than the general average incidence of mastitis (P<0.05). On the other hand, the incidences of postpartum clinic mastitis were also calculated according to the producer’s criteria, such as regularly taking California Mastitis Test (3.50%), routinely taking counseling service (4.31%), being educated for dairy herds (7.39%), applied teat dipping (8.77%). The dairy herds with the producer criteria mentioned above had a lower incidence of postpartum clinic mastitis than the general average (P<0.05). The target incidence value of postpartum clinical mastitis incidence was 5%. It has been determined that the incidence in cows is 15.85% o n average in enterprises where there are neglected issues in the mastitis control method, and avoidable losses occur.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessEndemikİnsidensKlinik mastitisMastitis kontrolPostpartumSüt sığırcılığıClinical mastitisDairyEndemicIncidenceMastitis controlPostpartumArticle112248256114522710.31196/huvfd.1196506