Eski Diyarbakır evleri iklim ilişkisi

Konut tasarımı, genel anlamda toplumsal, ekonomik ve doğal etmenler sonucu ortaya çıkar. Ancak bu etmenlerin etki dereceleri, yaşanılan yerin koşullarına göre değişim gösterir. Doğal etmenler içinde yer alan iklim koşulları, her dönemde yapının kuruluş düzenini etkiler nitelikte olmasına rağmen tasarım aşamasında genellikle geri planda kalmıştır. Oysa bazı tasarımlarda iklim belirleyici etmen olup, tasarıma doğrudan yön vermiştir. Bunun güzel bir örneğini, Eski Diyarbakır Evlerinde görmek mümkündür. Çalışma, başlangıçta iklim-tasarım ilişkisini genel anlamı ile ele almış, yerleşme düzeninden doğrama seçimine kadar büyük etki alanı oluşturan bu etmenin, evlerin tasarımında ve biçim almasında en önemli etmenlerden biri olduğunu ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Diyarbakır'da en önemli çevresel etmenlerden biri olan iklim koşulları, bugünün yapılarının tasarımında, eski yapılarda görülen duyarlılıkla ele alınmamaktadır. Sonuçta; ülkenin her bölgesinde Diyarbakır'da olduğu gibi insana yeterli konforu sağlayamayan yapılar ortaya çıkmıştır. Çalışma, eski yapılardaki çözümlerin bugünün yapılarına uyarlanabilmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu amaçla öncelikle Diyarbakır da yer alan, doğal ve yapma çevreye bağlı etmenler, iklim ilişkisi ile incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, bu etmenlerin eski Diyarbakır evleri üzerinde etkisi araştırılmıştır. Alan olarak Eski evlerin bulunduğu Sur İçi seçilmiş ve bu etkiler plan ve fotoğraflarla değerlendirilmiştir. Sonuçta, incelenen evlerdeki iklim-tasarım ilişkisine ait çözümler ile bu çözümlerin İl'de, bundan sonra yapılacak konut tasarımlarına katkı sağlaması umulmaktadır.