İndirekt hiperbilirübinemili yenidoğanlarda kan değişimi süresinin tedavideki etkinliği

Hiperbilirubinemi, yenidoğan döneminde sık karşılaşılan, morbidite ve mortalitesi yüksek olan bir sorundur. Hastalar erken tanı konulup ve tedavisi yapılmadığında, bilirubinin nörotoksik etkisi nedeniyle nörolojik sekeller ve hatta ölüm gelişebilir. Tedavide genellikle fototerapi uygulanır ancak fototerapiye yanıt alınamayan, indirekt bilirubin seviyeleri çok yüksek seyreden ve nörotoksisite riski yüksek olan hastalarda uygulanacak en etkili ve acil tedavi girişimi kan değişimidir. Etkili ve erken kan değişimi hastaların nörolojik etkilenmelerini azaltabilir. Kan değişim süresi genellikle 90 ile 120 dakika olduğu bilinmektedir. Ancak uzun sürede veya çok hızlı yapıldığında oluşabilecek komplikasyonlardan dolayı çoğu zaman 60 ile 90 dakika süre ile kan değişimi işlemi yapılmaktadır. Klasik bilgi dışında kan değişiminin 120 dakika süresi konusunda çalışmaya rastlamadık. Bu çalışmadaki amaç; şiddetli indirekt hiperbilirübinemisi bulunan yenidoğanlarda 90 dakika veya 120 dakika süre ile uygulanan kan değişimlerinin etkinliklerini karşılaştırmaktır. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'ne; Temmuz 2007- Haziran 2008 tarihleri arasında, indirekt hiperbilirübinemi tanısıyla yatırılan, total serum bilirubin düzeyi 25 mg/dl üzerinde olan ve kan değişimi yapılan toplam 36 term hasta (38?42 gebelik haftasında), çalışmaya alındı. Hastalar rastgele 18 kişilik iki gruba ayrıldı. Birinci gruba (Grup-1) 90 dakika, ikinci gruba (Grup-2) 120 dakika süre ile kan değişimi yapıldı. Rh, ABO ve subgrup uyuşmazlığı olan bebekler, preterm veya SGA olan bebekler, sepsis, hipotroidi, G6PD enzim eksikliği, intraüterin enfeksiyon (TORCH), diabetik anne çocuğu, hemolitik hastalık bulguları ve metabolik hastalık saptanan olgular çalışmaya dahil edilmedi. Hastalar vücut ağırlığı, gestasyon yaşı, başvuru yaşı, anne yaşı, total bilirübin, albümin, kan değişim sayısı ve komplikasyonlar açısından yapılan karşılaştırmada iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı. Grup 2'nin ortalama yatış süresi daha az olmasına rağmen bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bir düzeye ulaşmadı (P>0.05). Ancak fototerapi uygulama süresi açısından ise iki grup arasında anlamlı fark saptandı (P<0.001). Sürenin kısa olması bebekler için hemodinamik açıdan önemli bir risk taşıdığı gibi yüksek bilirübin düzeyi olan hastalara 60-90 dakikada uygulanan kan değişimi sonrasında ikinci defa kan değişimi gerekebilmektedir. Ancak çalışmamızda sürenin kan değişimi sayısı üzerine anlamlı etkisini saptayamadık. Sonuç olarak kan değişimi süresi şiddetli hiperbilirübinemili olgularda ortalama 120 dakika olarak uygulanması ikinci defa kan değişimi ihtiyacını giderebilir gibi düşünülürse de kan değişim süresinin 90 dakika olmasının yeterli olduğunu düşünmekteyiz. Ancak kan değişim süresinin uzun olması hastaların fototerapi süresi ve hastanede yatış süresini kısaltarak maliyet açısından avantaj sağladığını düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler: Yenidoğan, indirekt hiperbilirubinemi, kan değişimi süresi

Hyperbilirubinemia is a common problem of neonatal period that has high morbidity and mortality. If the patients are not early diagnosed and not properly managed, it can cause neurological sequels or even exitus because of the bilirubin neurotoxicity. Usually phototherapy is used for the treatment, but in the cases that do not give response to phototherapy, for the patients who have very high indirect bilirubin levels and who have a high risk of neurotoxicity; blood exchange is the most effective and urgent treatment modality. Effective and early blood exchange can reduce neurological sequels. It is known that, duration for blood exchange is usually around 90 ? 120 minutes. Generally blood exchange is applied in 60 ? 90 minutes, because of the possible complications when ET is performed during a very long period or rapidly. Other than classical information, we could not find a study suggesting 120 minutes of blood exchange duration in the literature. Therefore, the aim of this study was to compare the results 90 and 120 minutes of exchange transfusion application in newborns with severe indirect hyperbilirubinemia. This study was performed at Dicle University Medical Faculty, Neonatal Intensive Care Unit between July 2007 and June 2008. A total of 36 term newborn (38 ? 42 gestational week) who were diagnosed as indirect hyperbilirubinemia with total serum bilirubin levels over 25 mg/dl were included. They were randomly assigned in two groups each of them comprise 18 babies. Exchange transfusion was performed for 90 minutes in the first group and 120 minutes for the second group. The neonates having Rh, ABO or subgroup incompatibilities, prematurity or SGA, septicemia, hypothyroidism, G6PD enzyme deficiency, intrauterine infections, diabetic mother?s baby, hemolytic disease or metabolic diseases were excluded from the study. There was no significant difference in the body weight, gestational age, postnatal age, age of mother, total bilirubin and albumin levels, the number of blood exchange and complications between two groups. The mean stay hospital days was shorter in second group compared with first group this difference did not reach to a statistically siginificant level (P>0.05). However, phototherapy duration were significantly shorter in 120 minutes transfusion group compared with 90 minutes group (P<0.001). The short duration of exchange transfusion may be an important risk for the infants due to hemodynamic alterations and bear a risk for the necessity of a second exchange. But, we couldn't confirm the influence of the exchange duration on the number of exchange transfusions In conclusion, our results indicated that 90 minutes may be sufficient for an effective exchange transfusion in severe hyperbilirubinemic newborn infants. However longer exchange transfusion durations may shorten the duration of phototherapy and hospital stay days and may be more cost-effective. Keywords: Newborn, indirect hyperbilirubinemia, exchange transfusion duration