Farklı fenolojik özelliklere sahip durum buğday genotiplerinin süne (Eurygaster integriceps Put ) zararına mukavemet bakımından değerlendirilmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Süne (Eurygaster integriceps Put.) Güneydoğu Anadolu bölgesinde buğdayın kalite ve verimini sınırlayan önemli bir zararlıdır. Dayanıklı çeşitlerin kullanılması Entegre Zararlı Yönetimi IPM) için etkili bir stratejidir. Çalışma, Diyarbakır ekolojik şartlarında bazı durum buğday (Triticum turgidum ssp. durum)genotiplerinin süne zararına tepkilerinin belirlenmesi amacıyla kafes sisteminde 2014-2016 yetişme sezonlarında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada ele alınan 8 durum genotipine ait tane verimi (TV) ile birlikte, başaklanma süresi (BS),bitki boyu (BB), m2 ’de başak sayısı (BBS), bin tane ağırlığı (BTA), hektolitre ağırlığı (HL), başakta tanesayısı (BTS),bayrak yaprak klorofil içeriği (KLF), başak yoğunluğu (BY),büyüme şekli (BŞ), kın mumsuluğu (KN), sapa kalkma süresi (SKS), ergin süne sayısı (BBS) ve tanede emgi oranı (EO); kalite özelliklerinden bin tane ağırlığı (BTA), camsı tane oranı (CT), SDS sedimentasyon (SDS), yaş glüten (YŞ), glüten indeksi (Gİ), irmik rengi (b), irmik verimi (IV), relaxationBU(RLX) ve stretch-BU (STR) ile bu özellikler arası ilişkiler incelenmiştir. Çalışma sonucunda EO bakımından en düşük değerler 2005-06yetişme sezonunda%3.9 ile Fırat-93 çeşidinden elde edilirken, en yüksek değerise %31.6 ile yerelBağacakpopulasyonundan elde edilmiştir. Özellikleri arası ilişkiyi ifade eden biplot analizlerinde KLF, SDS, PO, CT, IV ve b değerleri ile EO ve SS arasında negatif; SKS, BŞ ve BS ile EO ve SS arasında ise pozitifi ilişkiler tespit edilmiştir. Ele alınan diğer özellikler ile EO ve SS arasında ise önemli bir ilişki tespit edilememiştir.
Sunn Pest(Eurygaster integriceps Put.) is animportant harmful insect on the wheat quality and grain yield in Southeast Region, Turkey. Using of resistant or tolerant genotypes is an effective strategy for Integrated Pest Management (IPM). In order to identify the reactions wheat to sunn pest, seven durum wheat (Triticum turgidum ssp. durum)cultivars and one durum wheat landrace were evaluated for resistance or tolerant to artificial infestations in cages of sunn pest in field conditions using Randomized Block Design with three replications in Diyarbakır in 2004-2006 cropping seasons.Relation of damage of Sunn Pest and genotypes reaction, also relationship between morphological, physiological, quality traits and resistance level of genotypes were examined in current study.Grain yield, days to heading, days to stem elongation, ear density, growth habit, glaucosity of sheath, pith in cross section, seasonal type, plant height, grain number per spike, spike number in per meter squar, thousand kernel weight, test weight, chlorophyll content of flag leaf (SPAD),quantified the adult densities, damaged grain rate, vitreous rate, semolina yield, wet gluten content, gluten index value, semolina yellow colour pigment (b), relaxation-BU (RLX) and stretch-BU (STR) were measured and relationship between examined traits was observed. According to results of study, the leastSunnpest rate was determined on Fırat-93 cultivar (3.9%) for 2005-06 growing season, while the highest grain damage rate was in landrace cultivar Bağacak (31.6%). Based on biplot analysis, there was a positive and significant relationship between EO, SS and growth habit, days to stem elongation and days to heading while a negative and significant relationship found with chlorophyll content, SDS sedimentation value, vitreous rate, semolina yield, semolina yellow pigment.In addition, no significant relationship was found between the damaged grain rate, adult densitiesand remaining traits mentioned.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Biplot, Durum buğday, Emgi oranı, Dayanıklılık, Süne, Durum wheat, Sunn pest damage, Resistance

Kaynak

Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

7

Sayı

1

Künye

Kılıç, H., Aktaş, H., Kendal, E., Altıkat, A., Karahan, T., Karaca, V. ve diğerleri. (2018). Farklı fenolojik özelliklere sahip durum buğday genotiplerinin süne (Eurygaster integriceps Put ) zararına mukavemet bakımından değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1-12