İslam mezhepleri bağlamında Ebu'l-Ferec İbnü'l-Cevzî

Bu çalışmada Hanbelî mezhebi içerisinde yetişmiş ve Selefiyye yöntemini benimsemiş olan Ebu'l-Ferec İbnü'l-Cevzî'yi ele aldık. Çalışmamız giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde İbnü'l-Cevzî'nin yaşadığı döneme kadar Selefiyye'nin genel tarihi ele alınmıştır. Birinci bölümde İbnü'l-Cevzî'nin hayatı, eserleri, hocaları, İlmi kişiliği ve mezhebi kimliği işlenmiştir. Ayrıca İbnü'l-Cevzî'nin Selefiyye içerisinde Kâdî Ebû Ya'lâ el-Ferrâ ile birlikte ortaya çıkan ve Ebü'l-Vefâ İbni Akîl ile devam eden Selefi-Kelami metoda meyletmesi ve geliştirmeye çalışması ele alınmıştır. İkinci bölümde ise İbnü'l-Cevzî'nin yaşadığı dönemde ve öncesinde yaşanan mezhep çatışmaları ve mücadeleleri eserlerinde aktardığı rivayetler doğrultusunda ele alınarak onun bakış açısı yansıtılmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte onun mezhepleri 73 fırka hadisine göre tasnifi, Hanbelîlik, Eş'arilik, Haricilik, Mu'tezile ve Şîa mezhepleri ile Tasavvuf ekolüne dair görüşleri irdelenmiştir.

In this study, we discussed Ebu'l-Ferec İbnü'l-Cevzî, who grew up in the Hanbali sect and adopted the Salafiyya method. Our study consists of introduction and two parts. In the introduction part, the general history of Selefiyya was discussed until Ibn'l-Cevzî lived. In the first part, the life, works and teachers of İbnü'l-Cevzî. His scientific personality and his sect identity were processed. In addition, the inclination and development of Ibn'l-Cevzî to the Salafi-Kelami method, which emerged with Kâdî Ebû Ya'lâ el-Ferrâ in Selefiyye and continued with Ebü'l-Vefâ İbni Akîl, were discussed. In the second part, it is tried to reflect his point of view by discussing the sectarian conflicts and struggles experienced during and before İbnü'l-Cevzî's works in his works. In addition to this, his sects were analyzed according to 73 fate hadiths, their views on the Hanbelîlik, Eş'arilik, Haricilik, Mu'tezile and Şîa sects and the Sufism school.