Tasavvuf düşünce sisteminde misâl âlemi

Tezin konusu "Tasavvuf Düşünce Sisteminde Misâl Âlemi"dir. Konu, genel olarak İşrâkî ve Ekberî okulların düşünceleri ışığında ele alınmış olsa da, konuyu temellendirmede tasavvuf tarihinin bazı önemli isimlerinin düşüncelerine de yer verilmiştir. Tez çoğunlukla birincil kaynakların ve alanın önemli uzmanlarının eserleri ışığında hazırlanmıştır. Tezin amacı, tasavvufun ana konularından biri olan misâl âlemini ontolojik ve epistemolojik açıdan incelemek, bu âlemin mebde' ile mead arasındaki beşerî kutsal yolculuk üzerindeki etkilerini ortaya koymak ve duyusal dünya ile bu dünyadaki varoluş ve pratiklerle olan irtibatını yakalamaktır. Tezin sonunda, misâl âleminin rûhânî âlem ile maddî âlem arasında bulunan bir ara âlem olduğu, rûhânî âlem ile maddî âlem arasındaki irtibat için vazgeçilmez olduğu, varlık dairesinin iniş (mebde') kavsinde vahiy, din dili, sembolizm, keşf, şuhûd ve miracın ana vatanı olduğu, varlık dairesinin çıkış (meâd) kavsinde diriliş, haşir, cennet, cehennem, âraf gibi vakaların yaşandığı ahiret ve kıyamet ülkesi olduğu, duyusal âlemde ise ruh, hayal ve rüya gibi maddî olmayan varoluşa kaynaklık ettiği görülmüştür.

The subject of the thesis is the 'Alam al-Mithal (İmaginal World) in Sûfî thought system. Although the subject has been dealt with in the light of the thoughts of Ishraqi and Akbari schools in general, the thoughts of some important names in the history of Sûfîsm have been included in the foundation of the subject. The thesis is mostly prepared in the light of the primary sources and the works of important experts in the field. The aim of the thesis is to examine the 'Alam al-Mithal, which is one of the main subjects of Sûfîsm, in terms of ontological and epistemological aspects, and to reveal the effects of this world on human sacred journey between mabda and ma'ad and to capture the connection between 'Alam al-Mithal and the sensory world and existence and practices in the sensory world. At the end of the thesis, it is seen that the 'Alam al-Mithal is an intermediate world between the spiritual world and the material world, and it is indispensable for the connection between the spiritual world and the material world, and it is the homeland of revelation, religious language, symbolism, reconnaissance (kashf), testimony (shuhud) and ascension (miraj) in the descent radius of the circle of existence (mebde'), and it is the country of the hereafter where resurrection, aggregation, heaven, hell and purgatory are experienced in the ascending radius of the circle of existence (ma'ad) and it is the source of immaterial existence such as spirit, imagination and dream in the material world at the bottom of the circle of existence.