Gama ile ışınlandıktan sonra bazı ilaç hammaddelerinde oluşan yapısal bozuklukların EPR spektroskopisi ile incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Yakın zamanda pandemi deneyimlemiş bir dünyada temassız sterilizasyonun önemi oldukça önem kazanmıştır. Bu bağlamda; bu tezde tıp sektöründe yaygın olarak kullanılan iki ilaç hammaddesinin radyasyon duyarlılıkları Elektron Paramanyetik rezonans (EPR) spektroskopisi ile incelenerek; numunelerin radyasyonla sterilizasyona uygun olup olmadıkları belirlenmiştir. İncelenen numunelerden ilki olan Propil 4-hidroksibenzonat numunesi antiseptik özelliği sayesinde ilaç, gıda ve kozmetik alanlarında koruyucu olma özelliği; ikinci numune olan talbutamid ise tip 2 diyabette kullanılması özelliği ile bilinmektedir. Numunelerin radyasyon duyarlılıkları beş farklı aşamada incelenmiştir. Öncelikle ışınlanmış numunelerin deneysel ve simüle spektrumları yardımıyla yapılarında oluşan radikallerin yapıları belirlenmiştir. Belirlenen radikallerin 0-20 mW mikrodalga güç bölgesinde farklı spektrumları kaydedilerek spektruma katkı getiren radikal türleri ve bu radikallerin mikrodalga doyum özellikleri tespit edildi. 2, 4, 7, 10, 14, 17 ve 20 kGy dozlarda ışınlanmış numunelerden elde edilen deneysel spektrumlar kaydedilerek numunelerin doz-cevap eğrileri elde edilmiştir. Bu eğrilere en yakın matematiksel denklemler korelasyon katsayıları ile hesaplanmıştır. Farklı sıcaklıkların oluşan radikal türlerine etkisini incelemek amacıyla 123-423 K sıcaklık aralığında kaydedilen spektrumlar incelenmiştir. Bu sıcaklık aralığında numunelerde yeni radikaller tespit edilmemiştir. Ayrıca 106 gün boyunca belirli aralıklarla spektrumlar kaydedilerek ışınlama sonucunda oluşan radikallerin sönüm eğrileri belirlenmiştir. Bu depolama süreci boyunca numunelerde kararlı radikaller oluştuğu belirlendiğinden numunelerin radyasyonla sterilizasyon işlemine uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
In a world that has recently experienced a pandemic, the importance of contactless sterilization has become significantly pronounced. In this context, this thesis investigates the radiation sensitivities of two pharmaceutical raw materials widely used in the medical sector using Electron Paramagnetic Resonance (EPR) spectroscopy to determine whether the samples are suitable for sterilization by radiation. Propylparaben, the first sample studied, is recognized for its preservative function in pharmaceuticals, food, and cosmetics due to its antiseptic properties, while tolbutamide, the second sample, is known for its application in type 2 diabetes treatment. The radiation sensitivities of the samples were investigated in five different stages. Initially, the structures of the radicals formed in the samples were determined using experimental and simulated spectra of irradiated samples. Different spectra within the 0-50 mW microwave power range were recorded to identify radical species contributing to the spectrum and to determine their microwave saturation properties. Experimental spectra obtained from samples irradiated at doses of 2, 4, 7, 10, 14, 17, and 20 kGy were recorded to obtain dose-response curves of the samples. The closest mathematical equations to these curves were calculated with correlation coefficients. Spectra recorded at temperatures ranging from 123 K to 423 K were examined to investigate the effect of different temperatures on the formed radical species; no new radicals were detected within this temperature range. Additionally, spectra were recorded at regular intervals over a period of 106 days to determine the decay curves of the radicals formed as a result of irradiation. It was concluded that stable radicals formed in the samples during this storage period, indicating that the samples are not suitable for sterilization by radiation.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Elektron paramanyetik rezonans (EPR), Propil 4-hidroksibenzonat, Talbutamid, Serbest radikal, Gama ışınlaması, Electron paramagnetic resonance (EPR), Propylparaben, Tolbutamide, Free radical, Gamma irradiation

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Süleymanoğlu, İ. (2024). Gama ile ışınlandıktan sonra bazı ilaç hammaddelerinde oluşan yapısal bozuklukların EPR spektroskopisi ile incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.