Blokzincir teknolojisi ile evrilen FinTek ve bankacılık anlayışı

2008 yılında ABD’de Lehman Brothers Yatırım Bankası ve İngiltere’de Royal Bank of Scotland finansal başarısızlık yaşaması ulusal para birimlerine ve para politikalarına olan güvenin sarsılmasına yol açmıştır. Bu olaydan kısa bir süre sonra Nakamoto (2008) tarafından merkeziyetçi finans sistemine karşı çıkan "Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System" isimli bir makale yayınlanmıştır. Söz konusu makale merkeziyetçi finansın işlem sürelerindeki hantallığını ve finansal sektör açısından bir devrim niteliğinde olan blokzincir teknolojisini açıklamaktadır. Makalenin ardından blokzincir teknolojisi çok kısa bir süre içerisinde kullanılmaya ve gelişmeye başlamıştır. Blokzincir teknolojisi FinTek işletmelerinin iş alanlarının gelişmesine ve sayılarının hızla artmasına katkı sağlamıştır. FinTek işletmeleri uzun yıllardır faaliyet gösterse de blokzincir teknolojisi sayesinde FinTek 3.0 olarak adlandırılan döneme girilmiş ve FinTek’lere olan ilgi artmıştır. Blokzincir ve kripto para piyasalarında yaşanan teknolojik gelişmeler BigTech olarak adlandırılan ABD menşeli teknoloji şirketleri Google, Apple, Facebook, Amazon ve Microsoft (GAFAM) şirketlerinin de ilgisini çekmiş, bu şirketler de kendi ödeme sistemlerini ve kripto paralarını çıkarmak üzere girişimlerde bulunmuşlardır. İlk akıllı telefonun icadından bu yana bankacılık ve finans sektörü teknolojik gelişmelere oldukça maruz kalmakta ve her geçen gün farklı bir teknolojik yenilikle yüzleşmektedir. Daha önce internet ve akıllı cihazlarda yaşanan gelişmelere bankacılık sektörü adapte olmakta zorlanmamıştır. Ancak blokzincir teknolojisinin beraberinde getirdiği yenilikler daha önceki yeniliklerden farklı olarak geleneksel bankacılık iş modellerini, sektörün merkeziyetçi yapısını reddetmekte ve hatta ulusal para birimi dışında dijital para birimleri ile sektörün geleceğini tehdit etmektedir. Bu nedenle bankaların daha önce olduğu gibi sadece bankacılık sektöründe faaliyet gösteren diğer bankalarla değil aynı zamanda hem BigTech firmaları hem de FinTek firmaları ile rekabet ettiği bir sürecin yaşandığı görülmektedir. Şu anda finansal sektörün sağlıklı bir şekilde faaliyet göstermesi için FinTek’ler ile bankalar arasında rekabet mi olmalı yoksa işbirliği mi olmalı sorusuna yanıt aranmaktadır. Bu çalışmada blokzincir teknolojisi ile birlikte gelişen FinTek’ler ve yeni nesil bankacılık anlayışı yer almaktadır. Çalışma 2 bölümden oluĢmakta olup birinci bölümde blokzincir teknolojisi sonrası ilgi düzeyi sürekli artan FinTek’ler ve bu işletmelerin bankacılık sektörü ile ilişkisi, ikinci bölümde blokzincir teknolojisi sonrası gelişen yeni nesil bankacılık anlayışı yer almaktadır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise blokzincir teknolojisi sonrası bankacılık ve finans sektöründe artan rekabete yönelik sektör yöneticilerine öneriler yer almaktadır.