Genç yetişkinlerde çocukluk çağı travmaları ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolü

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorTolan, Özlem
dc.contributor.authorTümer, Serdem Benan
dc.date.accessioned2024-11-01T08:14:43Z
dc.date.available2024-11-01T08:14:43Z
dc.date.issued2024en_US
dc.date.submitted2024
dc.departmentDicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractMevcut araştırma, çocukluk çağı travmaları ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolünün incelemesini amaçlamaktadır. Araştırmanın örneklemi, Türkiye'de yaşayan ve yaşları 18-35 arasında olan, 440'ı kadın (%74) ve 155'i erkek (%26) toplam 595 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma, değişkenler arasındaki ilişkilerin aracılık analizi ile incelenmesini amaçlayan ve ilişkisel modelde tasarlanan nicel bir çalışmadır. Araştırma verileri Psikolojik İyi Olma Ölçekleri, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu 2 ve Demografik Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada, gruplar arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla bağımsız örneklemler t-testi ve değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Aracılık etkilerini test etmek için PROCESS Macro Model 4 analizinden yararlanılmıştır. Demografik değişkenlerle yapılan analizlere göre, katılımcıların çocukluk çağı travmaları, psikolojik iyi oluş ve yaşantısal kaçınma düzeylerinin psikolojik rahatsızlık geçmişine sahip olma açısından farklılaştığı görülmüştür. Korelasyon analizi sonuçlarına göre, çocukluk çağı travmaları ve alt boyutları (fiziksel istismar, duygusal istismar, cinsel istismar, duygusal ihmal ve fiziksel ihmal) ile psikolojik iyi oluş arasında negatif yönde ve anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Yaşantısal kaçınmanın psikolojik iyi oluş ile anlamlı ve negatif yönde; çocukluk çağı travmaları ve alt boyutları ile anlamlı ve pozitif yönde ilişkisi olduğu bulunmuştur. Aracılık analizi bulguları, duygusal istismar ve fiziksel istismar alt boyutlarının psikolojik iyi oluş ile ilişkisinde yaşantısal kaçınmanın tam aracılık etkisini göstermiştir. Duygusal ihmal ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide ise yaşantısal kaçınmanın kısmi aracılık etkisi saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar ilgili alanyazın ışığında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
dc.description.abstractThis study aims to investigate the mediating role of experiential avoidance in the relationship between childhood trauma and psychological well-being. The sample of the study consisted of 595 participants (440 females (74%) and 155 males (26%)) aged 18-35 living in Turkey. The study is quantitative and designed to examine the relationships between variables using mediation analysis. Data are collected using the Psychological Well-Being Scale, Childhood Trauma Questionnaire, Acceptance and Action Questionnaire 2 and Demographic Information Form. Independent samples t-tests are used to determine differences between groups and Pearson correlation analysis is used to determine the relationship between variables. PROCESS Macro Model 4 analysis was used to test mediation effects. According to the analyses conducted with demographic variables, it has been found that the participants' levels of childhood trauma, psychological well-being, and experiential avoidance differed in terms of having a psychiatric diagnosis. Correlation analysis results shows that there are negative and significant relationships between childhood trauma and its subdimensions (physical abuse, emotional abuse, sexual abuse, emotional neglect, and physical neglect) and psychological well-being. Experiential avoidance is found to be negatively and significantly correlated with psychological well-being and positively and significantly correlated with childhood trauma and its subdimensions. The mediation analysis findings showed that experiential avoidance fully mediates the relationship between emotional abuse and physical abuse subdimensions and psychological well-being. Partial mediation effect of experiential avoidance is found in the relationship between emotional neglect and psychological well-being. The results are discussed in light of the relevant literature and suggestions are made.
dc.identifier.citationTümer, S. B. (2024). Genç yetişkinlerde çocukluk çağı travmaları ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11468/28881
dc.language.isotren_US
dc.publisherDicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectÇocukluk çağı travmalarıen_US
dc.subjectPsikolojik iyi oluşen_US
dc.subjectYaşantısal kaçınmaen_US
dc.subjectChildhood traumaen_US
dc.subjectPsychological well-beingen_US
dc.subjectExperiential avoidanceen_US
dc.titleGenç yetişkinlerde çocukluk çağı travmaları ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolüen_US
dc.title.alternativeThe mediating role of experiential avoidance in the relationship between childhood traumas and psychological well-being in young adultsen_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Genç yetişkinlerde çocukluk çağı travmaları ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide yaşantısal kaçınmanın aracı rolü.pdf
Boyut:
1.76 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tez Dosyası
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
[ X ]
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Sosyal Bilimleri Enstitüsü Tezler