Bir üniversite hastanesinin çalışanlarında tüberküloz riski

Dicle Üniversitesi Hastanesi’nde çalışan sağlık personelinde 1986-2000 yıllarındaki tüberküloz gelişme insidansı geriye dönük olarak araştırıldı. Bu dönemdeki başhekimlik personel kayıtları ve hastane kayıtları incelenerek, gelişen tüberküloz olguları derlendi. On beş yıllık periyotta toplam 22 hastane çalışanında (9 erkek 13 kadın) tüberküloz geliştiği görüldü. Bu dönem içinde ortalama çalışan sayısı 733±135’ti. Meslek dağılımı dört hekim (%18.2), 13 hemşire (%59.1), 5 yardımcı sağlık personeli (%22.7) şeklindeydi. İnfeksiyon gelişen personelin ortalama çalışma süresi tüm hastalar için 3.5±2.4 yıldı (hemşireler için 2.8±2.7 yıl, hekimler için 2.8±1.9 yıl, yardımcı personel için 6.4±4.0 yıl). Hastaların 13’ünün balgam incelemesinde Zielh-Nelseen boyama pozitif bulundu. Akciğer tüberkülozuyla birlikte üç hastada tüberküloz plörezi, bir hastada tüberküloz lenfadenit saptandı. Bir hasta yaşamını yitirdi. Ortalama tüberküloz gelişme hızı tüm personel için 100 000’de 199.9’du (hekimler için 100 000’de 127.1; hemşireler için 100 000’de 274.4 ve yardımcı sağlık personeli için 100 000’de 160.2). Aynı dönemde Türkiye’de yıllık tüberküloz insidansları ortalaması 40.8/100 000’di. Buna göre tüm çalışanlar için görece risk (GR)=4.9 kat, hekimler için GR=3.1 kat, hemşireler için GR=6.7 kat ve yardımcı personel için GR=3.9 kat daha yüksekti. En yüksek risk İnfeksiyon Hastalıkları (GR=14.2), Göğüs Hastalıkları (GR=10.5) ve Kardiyoloji (GR=10.2) kliniklerinde çalışanlar için söz konusuydu. Sonuç olarak, özellikle hastalarla yakın teması olan sağlık çalışanları arasında tüberküloz sıklığı oldukça yüksektir. Sağlık çalışanlarını hastane içi bulaşmadan korumak için etkili tüberküloz kontrol programları geliştirilmelidir.