Toraks travmalarında mortalite ve morbiditeyi etkileyen faktörler

Travma, hayatın ilk dört on yılında başta gelen ölüm nedenidir. Bütün travmaya bağlı ölümlerin %25’den toraks travması sorumludur ve diğer %25’de mortaliteye katkı sağlamaktadır. Hızlı ve uygun şekilde yapılacak ilk müdahale ile toraks travmalarına bağlı mortalitenin 30% civarında azaltabileceği tahmin edilmektedir. Bu çalışmada kliniğimizde yatarak takip ve tedavisi yapılan toraks travmalı hastalara uygulanan tedavi yaklaşımları, mortalite ve morbiditeyi etkileyen faktörler ve skorlama sistemlerinin etkinlikleri tartışıldı. Haziran 2003 ile Kasım 2009 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahi Kliniği’nde yatarak takip ve tedavisi yapılan 1490 hasta retrospektif olarak incelendi. Tüm hastalar yaş, cinsiyet, travma tipi, travmanın oluş şekli, torasik patoloji, ekstratorasik patoloji, geliş tam kan sayımları, geliş tansiyon arteriel değerleri, travma sonrası geçen süre, metabolik hastalık varlığı, uygulanan medikal ve cerrahi tedavi şekli, göğüs tüpü varlığı ve drenajı, mekanik ventilasyon ihtiyacı, kan tranfüzyonu ihtiyacı, yoğun bakım ihtiyacı, mortalite ve morbidite varlığı, toplam hastane kalış süreleri yönünden dökümante edildi. Tüm hastalara ISS ve NISS hesaplamaları yapıldı. Dökümante edilen değerlerin mortalite ve morbiditeye olan etkileri araştırıldı. İstatistik çalışmalarında; T-test ve chi-square testi kullanıldı. Tüm istatistiksel işlemlerde SPSS for Windows 10.0 programı kullanıldı. Çalışmamızda morbidite 298 hastada (%20), mortalite ise 61 hastada (%4.09) oranlarında görüldü. Sonuç olarak; 1490 hastayı kapsayan Toraks travması konulu araştırmamızda; ileri yaş, yüksek ISS ve NISS değerleri, yelken göğüs olması, 3 den fazla kaburga kırığı olması, bilateral plevral patolojinin olması, yaygın akciğer kontüzyonunun olması, başvuru kan hematokritinin düşük olması, başvuru kan lökosit düzeyinin yüksek olması, göğüs tüpü ilk ve total drenajının fazla olması, kalp hastalığının varlığı, kafa travmaları öncelikli olmak üzere eşlik eden yaralanmaların varlığı mortaliteyi artırıcı faktörler olarak görüldü. Travma sonrası başvuru anına kadar geçen süre, yoğun bakım yatış süresi ve hastane toplam yatış süresinin ise mortalite üzerinde etkisinin olmadığı görüldü.

Trauma is the leading cause of death in the first four decates. Thoracic trauma is the cause of 25% death directly and other 25% concomitantly. Rapid and correct first aid decreases the thoracic trauma mortality up to 30%. We evaluate treatment, scoring systems, factors affecting morbidity and mortality in the thoracic trauma patients who were treated in our department. A retrospective evaluationwas performed on 1490 thoracic trauma patients who were treated in the Dicle university thoracic surgery department between June 2003 and November 2009. We evaluated thoracic trauma cases with respect to age, sex, etiologic causes, thoracic pathology, extrathoracic pathology, admitting complete blood counting, admitting tension arterial, time interval from trauma to hospital admitting, chronic diseases, treatment tecniques, chest tube drainage, mechanic ventilation, blood transfusion, intensive care unit staying, morbidities, mortalities and hospital staying time. Injury scales of ISS and NISS were both estimated for all patients. At last, the factors affecting morbidity and mortality were evaluated. Statistics were studied by student-t and chi-square tests. We used SPSS for Windows 10.0 programme for statistical analysis. Morbidity was seen in 298 (%20) patients and mortality was seen 61 (%4.09) patients in our study. As conclusion; we achieved that; elder age, hig ISS and NISS points, flail chest, rib fractures more than 3, bilaterally pleural pathologies, severe lung contusion, admitting time anemia, high white blood cell counting, high levels of chest tube drainage ( initial and total), heart disease, concomitant injuries (esp. cranial injuries) were the factors which affect morbidity and mortality in the thoracic trauma. Time interval between trauma and hospital, intensive care staying time and hospital staying time were no affective factors over mortality.