Vasıf Öngören ’in Almanya Defteri’nde Göç Olgusu

Bu çalışmada, göç olgusu oyunun yazıldığı döneme dair yazarın kendi bakış açısıyla verdiği siyasi ve ekonomik bilgiler ışığında analiz edilmeye çalışılmıştır. Oyunda yoksulluktan, çalışma koşullarının olumsuzluğundan bıkan, tükenen bir ailenin refaha kavuşma arzusuyla evlerini, yurtlarını terk etme serüveni anlatılır. Öngören, Türkiye'nin çok partili döneme geçtiği bir süreçte, göçün ekonomik boyutunu önceleyerek, ülkenin siyasi ve ekonomik sorunlarını seyircinin eleştirisine sunar. Bu bağlamda, Almanya Defteri 1950'li yıllarda Türkiye'de meydana gelen toplumsal ve politik değişimlerin yarattığı pek çok sorunun tiyatro sanatına nasıl yansıtılabileceğinin örneğidir. Brecht'in epik tiyatro kuramını Türkiye'de ilk kez uygulayan tiyatro yazarlarından biri olarak tanımlanan Öngören, bu oyunuyla sistem eleştirisi üzerinden ideolojik çizgisini açıkça gösterir. Ancak yazar siyasal bir sorumluluk yüklenmekle beraber, seyircisine siyasal bir görüş benimsetmek istemez. Onun yerine, sorunlar yaratan durumu tarihsel koşullar içinde göstererek seyircinin eleştirel bir tutum içinde olmasını ister