ÂŞIK VEYSEL’İN ŞİİRLERİNE EKOELEŞTİRİ BAĞLAMINDA BİR YAKLAŞIM

Her şeyin yaşam alanı olan doğanın ve ona ait bütün unsurların korunması ya da tahrip edilmesi diğer bütün varlıkları olumlu veya olumsuz etkiler. İnsanın doğayı ötekileştirmeden kendini de doğanın bir parçası olarak kabul etmesi ve bu bilinç ile hareket etmesi, kaynakları hızla tüketilen dünyanın geleceği açısından önemlidir. Geniş kitlelere hitap eden edebî eserlerin doğaya dair bir bilinç ve farkındalık oluşturabilme güçleri bu açıdan dikkate alınmalıdır. Ekoeleştiri akımı, tam da doğa, insan ve edebiyat arasındaki ilişkileri sorgulayan ve doğaya ait bilinçlenmeyi yazınsal düzeyde ele alan bir disiplindir. Bu çalışmada, halk şiirinin son dönemlerdeki en önemli temsilcilerinden Âşık Veysel’in şiir evreninde yer alan temel izleklerden biri olan doğanın ele alınış şekli, ekoeleştiri kuramı çerçevesinde değerlendirilecektir. Âşık Veysel, bazen gönül gözüyle bazen sazının tellerinden yükselen çığlıklarla doğanın insanla uyumunu, doğanın insanla eşdeğerliğini dağ, toprak, orman ve hayvan ekseninde haykırarak kişilerde bir çevre bilinci oluşumuna katkıda bulunur.