Elektron-atom (93Np, 94Pu, 95Am, 96Cm, 97Bk, 98Cf, 99Es, 100Fm101Md, 102No, 103Lr) etkileşmesiyle n alt kabukları seviyesinde iyonizasyon tesir kesitlerinin Lotz denklemiyle hesaplanması

93Np den 103Lr ye kadar olan atomların N kabuğu ve Ni (i=1,2,3,…7) alt kabuklarının Eo enerjili elektronlarla etkileşmeleri(bombardımanı) sonucu iyonizasyon tesir kesirleri ?N ve ?Ni incelendi. Her bir atom için ENi<Eoi<6ENi aralığında on dört farklı enerjili elektron etkileşim enerjisi (Eoi) için Lotz denklemi ve Matlab kullanılarak atomların iyonizasyon tesir kesirleri ?N ve ?Ni hesaplandı. Bütün atomlar için ortak Eo bombardıman enerjisi (4keV) kullanıldığında atom numarası arttıkça (93Np den 103Lr ye) iyonizasyon tesir kesitinin azaldığı görüldü. Sonuçlar, Ni(i=1, 2,….7) alt kabukları iyonizasyon tesir kesiti, atomik yapıların, astrofizik, radyasyon ve nükleer fizik alanındaki bazı konuların anlaşılmasında faydalı olacaktır. Uranyum ötesi elementlerin Ni(i=1, 2, 3.,,,7) alt kabukları ?N ve ?Ni ilgili deneysel planlamalarda vakum teknolojisinde kullanılacak elektron demetleri ve atom demetleri yoğunluklarını belirlemede bu çalışmada elde edilen N alt kabukları ?N ve ?Ni değerlerini kullanmak faydalı olacaktır. Bu çalışmada verilen sonuçlar ileride yapılacak benzer teorik hesaplamaların ve deneysel uranyum ötesi atomların N alt kabukları ?N ve ?Ni sonuçlarının karşılaştırılmasında da kaynak olarak kullanılabilecektir.

N shell and Ni subshells ionization cross sections ?N and ?Ni(i = 1,.,7) following electron impact on 93Np to 103Lr atoms calculated. By using Lotz' equation for in Matlab program ?N and ?Ni cross section values obtained for fourteen electron impact energy(Eoi) values in ENi<Eoi<6ENi range for each atom. Lotz’s parameters and special commands used for each ?Ni calculations. Starting allmost from Eoi = ENi values; ?N and ?Ni are increasing rapidly with Eoi. For a fixed Eoi =4keV while Z value increases from 93? Z ?103; ?N and ?Ni decrease with Z. Results show that for smaller values of Eoi very close to ENi values; ?N i of ith subshells decreases while competing other yields are increase. Results may help to understand similar findings which obtained from other electron impact excitation of N shell ?N and N subshells ?Ni studies for single atoms.