Gölbaşı Harmanlı (Adıyaman) kömürlerinin organik jeokimyasal ve petrografik özellikleri
[ X ]
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, Adıyaman–Gölbaşı–Harmanlı Mevkii’nde yer alan kömür oluşumunun olduğu havzada yapılmıştır. Tersiyer yaşlı kömürlerin kimyasal ve petrografik analizleri yapılmış, organik jeokimyasal özellikleri değerlendirilmiştir. Kömür kalite değerlendirmesi, kimyasal (nem, uçucu madde, sabit karbon, kül) ve elementer analizler (C, H, O, S, N) yapılarak ortaya konmuştur. Hüminit Ro yansıtma değerleri organik maddece zengin ve kömürlü düzeylerde %0.28 ve %0.516 arasında değişmekte olup, düşük olgunluk düzeyine karşılık gelmektedir. Bu parametre floresans renkleri, kalorifik değer (ortalama orijinal 2736, kuru 3727 Kcal/kg) ve ortalama $T _{max} (422 C^ o)$ ile uyumludur. İncelenen kömürlerde organik maddeler düşük litostatik basınç nedeniyle düşük dereceli dönüşüm gösterir. GC analizinde,$ n-C _{17}, n-C _{27}, n-C _{30} ve n-C _3$ gibi düşük karbon sayılı n-alkanlar ile $CS _2$ ve benzen belirlenmiştir. Örneklerin GC-MS verileri triterpanoid bileşenleri mevcut olduğu saptanmış ve bunların yüksek karasal bitki bileşimlerine, gammacceran değerlerinin ise hipersalin çökelim koşullarına işaret ettiği sanılmaktadır. Organik petrografik analizlere ve kimyasal analiz verilerine bağlı olarak, Gölbaşı kömürlerinin düşük olgunlaşma derecesi gösterdikleri ve alt-bitümlü kömür - linyit kömürleşme derecelerine sahip olduğu belirlenmiştir. Rock-Eval analiz sonuçları TİP II/III karışımı ve TİP III kerojeni, ortalama 422 $C^ o T _{max}$ değeri hidrokarbon türümü için olgunlaşmamış ve erken olgun düzeyi ifade eder. Kömürler baskın olarak hüminit maserallerinden meydana gelmekte, az miktarlarda da inertinit ve liptinit maseralleri içermektedirler. Gölbaşı kömürleri egemen olarak gelinit olmak üzere yüksek hüminit içerikleri ile karakteristiktir. Mineral maddeleri ise başlıca kalsit, killer ve sülfürlü minerallerdir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Jeoloji Mühendisliği Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
35
Sayı
1
